Την Πέμπτη 30 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε, μετά από σχεδόν έναν χρόνο αδράνειας, συνεδρίαση του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων (ΣΕΜΠ) Δήμου Θεσσαλονίκης. Αναδημοσιεύοντας την παρακάτω ανακοίνωση του Συλλόγου Αλβανών Μεταναστών/ρίων «Μητέρα Τερέζα» με αφορμή αυτή τη συνάντηση, από τη μεριά μας έχουμε να προσθέσουμε απλώς ότι, παρότι τα όργανα αυτά θα μπορούσαν δώσουν φωνή στους/στις μετανάστες/τριες και πρόσφυγες που ζουν στην πόλη μας, η σημερινή διοίκηση, πέρα από τη συγκεκριμένη προεκλογική ενεργοποίηση, δυστυχώς δεν έδειξε κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη λειτουργία τους, ακόμη και κατά το τελευταίο έτος που οι περιορισμοί λόγω covid-19 έπαψαν εν πολλοίς να υπάρχουν. Εμείς πάντως θα εξακολουθήσουμε να πιέζουμε για να αποκτήσει το ΣΕΜΠ του Δήμου ουσιαστικότερο ρόλο.
Ανακοίνωση του Συλλόγου Αλβανών Μεταναστών/ρίων «Μητέρα Τερέζα» στην Ελλάδα
Με αφορμή την πρόσφατη συνάντηση του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων (ΣΕΜΠ) Δήμου Θεσσαλονίκης (30/3/2023) εκφράζουμε τις σκέψεις μας για τη λειτουργία του στην επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού του.
Η λειτουργία των ΣΕΜΠ (τότε Συμβούλια Ένταξης Μεταναστών – ΣΕΜ) στην Ελλάδα ξεκίνησε με την εφαρμογή του νόμο 3852/2010 ως συμβουλευτικά όργανα των δήμων για την ενίσχυση της ένταξης των μεταναστών στην τοπική κοινωνία. Ο νόμος υιοθέτησε το ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης του 1992 που σύστησε τη δημιουργία των «Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών» (ΣΕΜ) στο τοπικό επίπεδο των δήμων.
Τα ΣΕΜΠ θα μπορούσαν να αποτελούν ένα πολύτιμο εργαλείο για τη συμμετοχή στη δημόσια ζωή, την αντιπροσώπευση στον πολιτικό διάλογο και την προώθηση των απόψεων των μεταναστών σε τοπικό επίπεδο, εμπλουτίζοντας, με τη συμμετοχή τους, τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων των δήμων.
Τα ΣΕΜΠ υπάρχουν σε αρκετές χώρες της Ε.Ε., όπως η Γερμανία, το Λουξεμβούργο, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Δανία, η Νορβηγία, η Ελβετία, η Ολλανδία, το Βέλγιο κ.ά.
Το ΣΕΜΠ του Δήμου Θεσσαλονίκης αποτελείται από έντεκα (11) μέλη, τα οποία ορίστηκαν από το δημοτικό συμβούλιο με τις 148 / 24-02-2020 και 142 / 22-02-2021 αποφάσεις δημοτικού Συμβουλίου.
Με τη λειτουργία του ΣΕΜΠ ο Δήμος Θεσσαλονίκης οφείλει να προωθεί δράσεις για την ομαλή κι αρμονική συμβίωση των μεταναστών και προσφύγων σε μια ανοικτή πολυπολιτισμική τοπική κοινωνία καθώς και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Επομένως η σύσταση του ΣΕΜΠ υποτίθεται ότι ενθαρρύνει την ενεργή συμμετοχή των μεταναστών και προσφύγων της Θεσσαλονίκης στις διαδικασίες διαμόρφωσης της τοπικής πολιτικής. Χωρίς αυτή την ενεργή συμμετοχή δεν μπορούν να υλοποιηθούν οι διαμορφωτικές πολιτικές για την ένταξη και συμπερίληψή τους.
Η συνεδρίαση όμως του ΣΕΜΠ την προηγούμενη Πέμπτη ήταν η πρώτη μετά από ένα χρόνο περίπου και μόνο οι εκπρόσωποι της αλβανικής κοινότητας ήταν παρόντες. Επομένως, πώς αναδεικνύεται η σημασία του θεσμού κι ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει στην κοινωνική συνοχή της πόλης μας χωρίς πραγματική ύπαρξη και συμμετοχή των κοινοτήτων; Πώς αναδεικνύεται η αντιπροσώπευση κι η υπεράσπιση των συμφερόντων των υπηκόων τρίτων χωρών σε τοπικό επίπεδο;
Οι εκπρόσωποι μεταναστών και προσφύγων στο ΣΕΜΠ ορίζονται από τους συλλόγους τους ή επιλέγονται από την κοινότητα των μεταναστών ή προσφύγων που κατοικούν μόνιμα στον οικείο δήμο. Προκειμένου να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο θεσμός, απαιτείται η διασφάλιση σταθερής επικοινωνίας με τους τοπικούς εκλεγμένους αντιπροσώπους κι εκείνους από τις μεταναστευτικές και προσφυγικές κοινότητες. Όταν δεν πραγματοποιούνται συνεδριάσεις, ο διάλογος μεταξύ των μελών γίνεται άτυπος, ειδικά σε συνθήκες που οι μετανάστες/πρόσφυγες δεν έχουν δικαίωμα ψήφου ή εκλογής σε τοπικό επίπεδο.
Η αδυναμία στην συμμετοχή και στην αντιπροσωπευτικότητα κρίσιμης μερίδας μεταναστευτικών και προσφυγικών κοινοτήτων στα κοινά ενδυναμώνει τελικά τον αποκλεισμό τους, πράγμα το οποίο έρχεται σε σύγκρουση με τον σκοπό της σύστασης του ΣΕΜΠ για την καταπολέμηση όλων των μορφών ρατσισμού και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων.
Απαιτείται, επομένως, διερεύνηση των πρακτικών αδυναμιών συμμετοχής των μελών των μεταναστευτικών/προσφυγικών ομάδων και προσαρμογή του πλαισίου λειτουργίας στα πραγματικά δεδομένα των πληθυσμών που αφορούν άμεσα τη λειτουργία του ΣΕΜΠ Δήμου Θεσσαλονίκης. Πχ. η αποδυναμωμένη συμμετοχή αφορά:
– την συχνότητα και τις ώρες συνεδριάσεων του ΣΕΜΠ;
– τη μη έγκαιρη ενημέρωση των εκπροσώπων των κοινοτήτων για την ημερήσια διάταξη των συνεδριάσεων;
– την ορατότητα του θεσμού, την ενημέρωση των κοινοτήτων για την ύπαρξη και το ρόλο του θεσμού;
– την έλλειψη κάλυψης των διοικητικών κι οικονομικών αναγκών των κοινοτήτων;
– την έλλειψη της τεχνογνωσίας για την ουσιαστική στήριξη του θεσμού;
– τις επιφυλάξεις και τους φόβους των εκπροσώπων των κοινοτήτων;
Η ορθή διαχείριση της συμμετοχής των μεταναστευτικών και προσφυγικών κοινοτήτων θα αποδείξει και την ωρίμανση του θεσμού.